| priming (1) | การล่อน้ำ : 1. การดูดอากาศหรือไล่อากาศออก ทำให้ความดันภายในห้องสูบต่ำกว่าความดันในบรรยากาศ ทำให้น้ำในท่อดูดไหลเข้าสู่ห้องสูบและใบพัด เพื่อให้เครื่องสูบน้ำแบบหอยโข่งทำงานได้ 2. การเริ่มปล่อยน้ำเข้าคลอง แล้วค่อย ๆ เพิ่มปริมาณไปจนถึงความจุที่ได้ออกแบบไว้ หรือ ตามที่ต้องการ |
| rain, cyclonic | ฝนเกิดจากพายุหมุน : ฝนซึ่งเกิดจากพยุหมุนที่ก่อตัวในทะเลจีนใต้ หรือในมหาสมุทรแปซิฟิกอาจมีกำลังแรงเป็นไต้ฝุ่น แต่เมื่อเข้าสู่แผ่นดินจะลดกำลังลงเป็นเพียงดีเปรสชั่น ทำให้ฝนตกในแผ่นดินน้อยกว่าในทะเล |
| rapid flow | ความเร็วของกระแสน้ำที่ไหลเร็วกว่าความเร็ววิกฤต (critical flow) |
| recharge well | บ่อน้ำใต้ดิน : บ่อที่ขุดขึ้นเพื่อให้น้ำผิวดินไหลเข้าไปสู่ชั้นหินอุ้มน้ำ (aquifer) โดยมีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำในชั้นหินอุ้มน้ำ บางทีเรียกว่า diffusion well |
| ridge (1) | สันเนิน : สันเนินซึ่งมีพื้นที่ลาดลงไปทั้งสองด้านหรือมากกว่า เหมาะสำหรับการวางแนวคลองส่งน้ำ เพราะจะทำให้สามารถส่งน้ำจากคลองได้ทั้งสองด้าน |
| sieve gauge | ขนาดตะแกรง : ขนาดของช่องตะแกรงที่ยอมให้อนุภาคของวัสดุที่มีขนาดเล็กกว่าที่กำหนดลอดผ่านไปได้ |
| sodium adsorption ration (SAR) | อัตราส่วนการแลกเปลี่ยนโซเดียมในดิน : ในน้ำชลประทานตามปกติจะมีค่า SAR อยู่ระหว่าง 2-4 ถ้ามากกว่า 4 จะทำให้ดินเป็นดินด่างและดินจะแน่น การระบายน้ำทำได้ยาก |
| soil, alkaline | ดินด่าง : ดินที่มีปฏิกิริยาเป็นด่าง คือ อ่านค่า pH ของดินที่ผสมน้ำอิ่มตัวได้มากกว่า 7 |
| soil, alluvial | ดินตะกอนลุ่มน้ำ : ดินที่เกิดในที่ราบลุ่ม มีตะกอนมาทับถมทุกปี เช่น 1. alluvial cone เนินตะกอนรูปกรวย : เนินที่เกิดจากการสะสมตัวของตะกอนในบริเวณที่มี การเปลี่ยนระดับของทางน้ำจากหุบเขาชันลงสู่ที่ราบและตะกอนสะสมกันพูนเป็นรูปกรวย 2. alluvial fan เนินตะกอนรูปพัด : เนินที่เกิดจากการสะสมตัวของตะกอนในบริเวณที่มีการ เปลี่ยนแปลงระดับของน้ำจากหุบเขาชันลงสู่ที่ราบ ซึ่งจะทำให้ความเร็วของกระแสน้ำลดลงไม่สามารถพาตะกอนบางส่วนไปได้ ตะกอนดังกล่าวจึงตกสะสมในลักษณะแยกกระจายออกไปรอบข้างเป็นรูปพัด 3. alluvial plain ที่ราบตะกอนน้ำพา : ที่ราบหรือค่อนข้างราบขนาดใหญ่สองฝั่งแม่น้ำในฤดูน้ำหลาก น้ำจะไหลล้นสองฝั่งแม่น้ำท่วมบริเวณดังกล่าว และนำตะกอนมาสะสม ถ้าเป็นที่ราบขนาดเล็กเรียกว่า ที่ลุ่มราบตะกอนน้ำพา หรือคำโบราณเรียกว่า ที่น้ำไหลทรายมูล (alluvial flat) |
| stoplogs | ท่อนกั้นน้ำ : ท่อนไม้ แท่งคอนกรีต หรือเหล็ก สำหรับใส่ในร่อง groove เพื่อปิดกั้นน้ำชั่วคราวเมื่อต้องการตรวจสอบหรือซ่อมแซมบานบังคับน้ำ ในกรณีที่ท่อนกั้นน้ำถูกใช้เพื่อควบคุมการไหลของน้ำผ่านอาคารจะเรียกว่า regulation planks |