วอเตอร์สต๊อป (Waterstop) คืออะไร? สำคัญอย่างไรในงานก่อสร้าง เช่นใช้ในงาน สระว่ายน้ำ ถังน้ำ ผนังห้องใต้ดิน อ่าน 360

วอเตอร์สต๊อป (Waterstop) คืออะไร? สำคัญอย่างไรในงานก่อสร้าง เช่นใช้ในงาน สระว่ายน้ำ ถังน้ำ ผนังห้องใต้ดิน

.
การก่อสร้างที่มีความทนทานและแข็งแรงถือเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างโครงสร้างที่ปลอดภัย ซึ่งการป้องกันการรั่วซึมของน้ำภายในโครงสร้างนั้นมีความสำคัญอย่างมาก หนึ่งในอุปกรณ์ที่นิยมใช้ในการป้องกันการซึมน้ำผ่านโครงสร้างคอนกรีตคือ วอเตอร์สต๊อป (Waterstop) หรือคนไทยเรียก ยางบวมน้ำ โดยมีหน้าที่ป้องกันน้ำซึมผ่านรอยต่อในโครงสร้างคอนกรีต โดยเฉพาะโครงสร้างที่ต้องสัมผัสกับน้ำโดยตรง เช่น อุโมงค์ สระว่ายน้ำ หรือถังเก็บน้ำ วอเตอร์สต๊อปช่วยให้มั่นใจได้ว่าโครงสร้างจะไม่มีปัญหาการรั่วซึม ซึ่งสามารถนำไปสู่การเสื่อมสภาพและความเสียหายได้ในระยะยาว

สำหรับวิศวกรผู้ออกแบบโครงสร้าง เช่นสระว่ายน้ำ ผนังห้องใต้ดิน การออกแบบและใส่ดีเทลของเหล็กเสริมนั้นเป็นสิ่งจำเป็นมากๆ แต่ในท้ายที่สุดแล้ว ก็ต้องอย่าลืมให้ดีเทลและตำแหน่งในการใส่วอเตอร์สต๊อปลงไปด้วย เพื่อส่งต่อไปเขียนแบบและให้ผู้ก่อสร้างหน้างานได้ใส่อย่างไม่ละเลยลงไปด้วย เพื่อให้วอเตอร์สต๊อป ช่วยทำหน้าที่ป้องกันน้ำจากการรั่วซึม และยังเป็นการช่วยยืดอายุการใช้งานของโครงสร้าง ลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซม และช่วยให้โครงสร้างมีความปลอดภัยและทนทานมากขึ้น ลักษณะแบบ VE (Value Engineering)

✅ ทำความรู้จักกับวอเตอร์สต๊อป (Waterstop)
.
วอเตอร์สต๊อป (Waterstop) เป็นวัสดุกันซึมที่ใช้ในงานก่อสร้าง โดยเฉพาะในงานคอนกรีตที่มีการเชื่อมต่อหรือรอยต่อระหว่างส่วนต่างๆ ของโครงสร้าง การติดตั้งวอเตอร์สต๊อปในบริเวณที่มีรอยต่อคอนกรีต เช่น พื้น ผนัง หรือบริเวณที่ต้องการป้องกันการรั่วซึม จะช่วยป้องกันน้ำจากภายนอกไม่ให้ซึมเข้ามาในโครงสร้างคอนกรีต หรือป้องกันน้ำภายในไม่ให้รั่วออกไปนอกโครงสร้าง ตัวอย่างงานก่อสร้างที่นิยมใช้วอเตอร์สต๊อปได้แก่ อุโมงค์ เขื่อน งานสระว่ายน้ำ ถังเก็บน้ำ โครงสร้างใต้ดิน สะพาน ฯลฯ
.
✅ ประเภทของวอเตอร์สต๊อป
.
วอเตอร์สต๊อปมีหลายประเภทขึ้นอยู่กับวัสดุและการใช้งานที่แตกต่างกัน ในการเลือกวอเตอร์สต๊อปให้เหมาะสมกับโครงการก่อสร้าง จำเป็นต้องคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ เช่น สภาพแวดล้อม แรงดันน้ำ และตำแหน่งของรอยต่อคอนกรีต
.
1.วอเตอร์สต๊อปชนิด PVC (Polyvinyl Chloride)
.
วอเตอร์สต๊อปประเภท PVC เป็นวัสดุที่มีความยืดหยุ่นสูง ทนทานต่อแรงดันน้ำ และป้องกันการเสื่อมสภาพได้ดี โดยเฉพาะในบริเวณที่มีการเคลื่อนตัวของโครงสร้างเล็กน้อย เหมาะสำหรับงานคอนกรีตทั่วไป เช่น รอยต่อในอาคารและโครงสร้างขนาดใหญ่ที่มีความซับซ้อนตอร์สต๊อปประเภท PVC เป็นวัสดุที่มีความยืดหยุ่นสูง ทนทานต่อแรงดันน้ำ และป้องกันการเสื่อมสภาพได้ดี โดยเฉพาะในบริเวณที่มีการเคลื่อนตัวของโครงสร้างเล็กน้อย เหมาะสำหรับงานคอนกรีตทั่วไป เช่น รอยต่อในอาคารและโครงสร้างขนาดใหญ่ที่มีความซับซ้อนการใช้งานตะแกรงกรงไก่ในงานฉาบปูนสามารถทำได้ตามขั้นตอนดังนี้:

ข้อดี: ทนทานต่อแรงดันน้ำสูง มีความยืดหยุ่นสูงและสามารถใช้งานในอุณหภูมิต่างๆ และ ติดตั้งง่าย

2.วอเตอร์สต๊อปชนิดยาง (Rubber Waterstop)
.
วอเตอร์สต๊อปชนิดยางมีคุณสมบัติที่สามารถทนต่อแรงดันน้ำและการเคลื่อนไหวของโครงสร้างได้ดี เหมาะสำหรับงานที่มีการเคลื่อนตัวบ่อยหรือโครงสร้างที่มีการสั่นสะเทือนสูง มักใช้ในงานสะพาน งานถนน หรือโครงสร้างที่มีการขยับตัวเล็กน้อย

ข้อดี: มีความทนทานต่อการเคลื่อนตัวของโครงสร้าง สามารถใช้งานในพื้นที่ที่มีการสั่นสะเทือน เช่น งานสะพานหรือโครงสร้างใต้ดิน

3.วอเตอร์สต๊อปชนิดบวมน้ำ (Hydrophilic Waterstop)
.
วอเตอร์สต๊อปชนิดบวมน้ำมีคุณสมบัติพิเศษคือเมื่อสัมผัสกับน้ำจะขยายตัวเพื่อปิดช่องว่างและป้องกันการซึมผ่านของน้ำ ใช้ในบริเวณที่มีการรั่วซึมของน้ำจำนวนมากและต้องการการป้องกันที่มีประสิทธิภาพสูง นิยมใช้ในงานเขื่อน งานอุโมงค์ หรือพื้นที่ที่มีน้ำซึมเข้ามามาก

ข้อดี: ขยายตัวเมื่อสัมผัสกับน้ำเพื่อป้องกันการซึมน้ำ สามารถใช้งานในบริเวณที่ต้องการการป้องกันการซึมสูง เช่น อุโมงค์และถังเก็บน้ำ

✅ ปัจจัยที่ต้องพิจารณาก่อนติดตั้งวอเตอร์สต๊อป
.
การเลือกวอเตอร์สต๊อปที่ถูกต้องขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม แรงดันน้ำ และประเภทของโครงสร้าง เช่น หากต้องติดตั้งในบริเวณที่มีแรงดันน้ำสูง ควรเลือกวอเตอร์สต๊อปที่มีความทนทานต่อแรงดันน้ำ หรือหากติดตั้งในสภาพแวดล้อมที่มีการสั่นสะเทือนสูง ควรเลือกวอเตอร์สต๊อปที่มีความยืดหยุ่น เช่น วอเตอร์สต๊อปชนิดยาง

✅ ขั้นตอนการติดตั้งวอเตอร์สต๊อป และ การพิจารณาหลักๆ 3 อย่างที่ต้องดูเวลาติดตั้ง
.
เมื่อได้วอเตอร์สต๊อปที่เหมาะสมและเตรียมพื้นที่เสร็จเรียบร้อยแล้ว มาถึงขั้นตอนการติดตั้งวอเตอร์สต๊อปที่ต้องทำอย่างถูกต้องและละเอียดอ่อน เพื่อให้มั่นใจว่าการป้องกันน้ำรั่วซึมจะได้ผลดีที่สุด

- การเตรียมสถานที่: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าพื้นที่ที่จะติดตั้งวอเตอร์สต๊อปสะอาดและปราศจากฝุ่นหรือเศษวัสดุที่อาจขัดขวางการยึดเกาะของวัสดุ
- การวางวอเตอร์สต๊อป: วางวอเตอร์สต๊อปตรงรอยต่อคอนกรีตในตำแหน่งที่ต้องการ และตรวจสอบให้แน่ใจว่าวอเตอร์สต๊อปอยู่ในแนวที่ถูกต้อง
- การหล่อคอนกรีต: หลังจากติดตั้งวอเตอร์สต๊อปแล้ว ให้หล่อคอนกรีตครอบคลุมวัสดุเพื่อป้องกันการเคลื่อนตัว
- การตรวจสอบหลังการติดตั้ง: ตรวจสอบการติดตั้งวอเตอร์สต๊อปให้แน่ใจว่าไม่มีการเคลื่อนที่หรือปัญหาที่อาจทำให้เกิดการรั่วซึมในอนาคต

.
--------------------------------------------
.

นอกจากนี้ถ้าเราพิาจารณาการติดตั้งวอเตอร์สต๊อปแบบเจาะจงลงไป จะมีการพิจารณาหลักๆ 3 อย่างที่ต้องดู คือ
.
1. การติดตั้งวอเตอร์สต๊อปในคอนกรีตหล่อใหม่ (Construction Joint)
.
สำหรับงานคอนกรีตหล่อใหม่ การติดตั้งวอเตอร์สต๊อปจะต้องทำในระหว่างขั้นตอนการเทคอนกรีต โดยปกติแล้วจะมีการวางวอเตอร์สต๊อปในตำแหน่งที่เป็นรอยต่อของคอนกรีตทั้งสองฝั่ง เช่น พื้นกับผนัง โดยต้องแน่ใจว่ามีการติดตั้งอย่างถูกต้องเพื่อไม่ให้วอเตอร์สต๊อปเคลื่อนที่ระหว่างการเทคอนกรีต โดยจะมีขั้นตอน

- การวางตำแหน่งวอเตอร์สต๊อป: วางวอเตอร์สต๊อปในรอยต่อของคอนกรีตให้แน่นหนา โดยส่วนหนึ่งของวอเตอร์สต๊อปควรอยู่ในคอนกรีตหล่อใหม่และอีกส่วนหนึ่งในคอนกรีตเก่า
- การยึดวอเตอร์สต๊อป: ควรใช้วัสดุยึดเช่น เหล็กยึดหรือคลิปล็อค เพื่อป้องกันการเคลื่อนที่ของวอเตอร์สต๊อประหว่างการเทคอนกรีต
.
2. การติดตั้งวอเตอร์สต๊อปในรอยต่อระหว่างคอนกรีตเก่าและใหม่ (Expansion Joint)
.
รอยต่อที่สำคัญอีกประเภทหนึ่งคือ รอยต่อขยาย (Expansion Joint) ซึ่งจะมีการเคลื่อนไหวของโครงสร้างคอนกรีต เช่น รอยต่อระหว่างคอนกรีตเก่าและคอนกรีตใหม่ ในกรณีนี้ วอเตอร์สต๊อปบวมน้ำ (Hydrophilic Waterstop) มักถูกนำมาใช้ เนื่องจากมีคุณสมบัติในการขยายตัวเมื่อสัมผัสกับน้ำและสามารถปิดรอยต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยจะมีขั้นตอน

- การติดตั้งในตำแหน่งที่ต้องการ: ติดตั้งวอเตอร์สต๊อปในตำแหน่งที่มีการขยายตัวของรอยต่อ โดยวางวอเตอร์สต๊อปในลักษณะเป็นแนวตรงหรือเป็นรูปตัว L
- การตรวจสอบความแน่นหนา: ตรวจสอบความแน่นหนาของการติดตั้งให้มั่นใจว่าไม่มีช่องว่างระหว่างวอเตอร์สต๊อปกับคอนกรีต
.
3. การเชื่อมต่อระหว่างวอเตอร์สต๊อป
.
ในกรณีที่จำเป็นต้องเชื่อมต่อวอเตอร์สต๊อป เช่น ในการติดตั้งในพื้นที่กว้างหรือยาว ควรทำการเชื่อมต่อวอเตอร์สต๊อปด้วยวิธีที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันการรั่วซึมในรอยต่อของวอเตอร์สต๊อปเอง โดยจะมีขั้นตอน

- การเชื่อมด้วยความร้อน (Heat Welding): วิธีนี้ใช้สำหรับวอเตอร์สต๊อป PVC หรือยาง โดยใช้เครื่องมือเฉพาะในการเชื่อมวัสดุให้หลอมละลายและติดกันเป็นเนื้อเดียว
- การเชื่อมต่อแบบซ้อนทับ: การวางวอเตอร์สต๊อปสองชิ้นซ้อนทับกันและยึดด้วยวัสดุเชื่อมต่อที่เหมาะสม

.
--------------------------------------------
.
✅ การตรวจสอบหลังการติดตั้ง
.
เมื่อเสร็จสิ้นการติดตั้งวอเตอร์สต๊อปแล้ว ควรทำการตรวจสอบอีกครั้งเพื่อให้แน่ใจว่า วอเตอร์สต๊อปติดตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ไม่มีการเคลื่อนที่ของวอเตอร์สต๊อประหว่างการเทคอนกรีต และ ไม่มีช่องว่างหรือฟองอากาศภายในคอนกรีตที่อาจทำให้เกิดการรั่วซึม จึงทำการเทคอนกรีตลงไป
.
ท้ายสุดนี้ วอเตอร์สต๊อปเป็นส่วนสำคัญของงานก่อสร้างคอนกรีตที่ช่วยป้องกันการรั่วซึมของน้ำผ่านรอยต่อของโครงสร้าง ด้วยการใช้งานที่หลากหลายและความสำคัญในการรักษาความทนทานของโครงสร้าง ทำให้วอเตอร์สต๊อปกลายเป็นวัสดุที่ขาดไม่ได้ในหลายโครงการ หากคุณกำลังวางแผนโครงการก่อสร้างใดๆ วอเตอร์สต๊อปจะเป็นส่วนที่ช่วยให้โครงการของคุณสามารถทนต่อสภาพแวดล้อมและการรั่วซึมของน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ

------------------------------
จำหน่ายวอเตอร์สต๊อป (Waterstop)
https://www.kohinter.com/ยางบวมน้ำ-แผ่นกันซึม-pvc-waterstop
------------------------------
.
......................................................
.

ที่มา
: kohinter.com
: เคโอเอชปทุม
: เอกสารการออกแบบสระว่ายน้ำ ดร.มงคล
: เอกสารการเสริมเหล็กโครงสร้าง ชมรม วิศวฯจุฬา
: บทความใน TumCivil.com

/////////////////////////////////////////////////////
.
บริษัท เค.โอ.เอช.อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด x TumCivil.com
.
จำหน่ายวอเตอร์สต๊อป (Waterstop) ทั้งคุณภาพและการบริการ
.
บริษัท เค.โอ.เอช.อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด.
45 หมู่ 1 ตำบลบ่อเงิน อำเภอลาดหลุมแก้ว
จังหวัดปทุมธานี 12140
.
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
สำนักงานใหญ่ : เบอร์โทร 02-599-3389
Email : [email protected]
https://www.facebook.com/pathumscaffolding?mibextid=eHce3h
.
------------------------------